Samenvatting & 3 key takeways over honing als lokaalproduct
Onze eerste honingoogst in 2022 – een memorabel moment voor ons gastenverblijf.
Als eigenaar van Logies op Dreef, een kleinschalig gastenverblijf midden in de natuur van de Utrechtse Heuvelrug, dragen wij duurzaamheid en lokale producten hoog in het vaandel. Een van onze trots? Onze eigen bijen en hun honing. In dit artikel neem ik je mee in de fascinerende wereld van honingproductie, het belang van lokaal ondernemen, en waarom onze gasten hier zo van genieten.
Honingproductie op Logies op Dreef
Bij Logies op Dreef houden wij een paar bijenkasten in onze tuin. Vroeg in het voorjaar check ik of de bijen de winter goed doorgekomen zijn. Ik open de kast voorzichtig, inspecteer of de koningin al begonnen is met het leggen van eitjes en of er nog voldoende voeding in de raten zit. Dan na de voorjaarsbloei van al het fruit is er al een keuzemoment of we de voorjaarshoning willen oogsten of dat we wachten tot na de zomer. Omdat voorjaarshoning vaak wat minder lang houdbaar is zien we steeds vaker dat we het oogstmoment uitstellen tot na de zomer.
Het honingproces stap voor stap
- Raten oogsten: we verwijderen zorgvuldig de volle honingraten.
- Ontzegelen: met een warm mes halen we het waslaagje eraf.
- Slingeren: in onze rvs honingslinger centrifugeren we de raten.
- Filteren en bewaren: ik filter de ruwe honing één keer en laat hem even bezinken voordat we de glazen potten afvullen.
Lokaal en duurzaam
Onze gasten vinden het leuk om bij het ontbijt hun eigen potje mee naar huis te nemen. We verkopen de pure honing exclusief aan onze gasten, onze honing gaat niet naar andere winkels en wordt niet verzonden. Dankzij onze aanpak hoeft er geen vrachtwagen honderden kilometers te rijden. Dat is goed nieuws voor de bijen, de natuur en het klimaat.
De magie van de Utrechtse Heuvelrug
Onze bijen halen hun nectar uit de bloemen van lokale tuintjes in de directe omgeving en de historische buitenplaats Dennenburg uit 1650, die letterlijk voor onze tuin ligt. Deze unieke locatie zorgt voor honing met een complex smaakprofiel dat typerend is voor de streek – bloemig, kruidig en met een vleugje bos. Niet te vergelijken met honing van de supermarkt.
Volgens een onderzoek van de FAO dragen lokale bijenpopulaties bij aan 75% van de bestuiving van voedselgewassen. Door honing te oogsten in onze eigen omgeving, ondersteunen we niet alleen de biodiversiteit, maar creëren we ook een product dat écht verbonden is met deze plek.
Van bloem tot pot: Hoe honing gemaakt wordt
Stap 1: De bijen aan het werk
Het proces begint bij onze bijenvolken in de bijenstal op Dreef. Werksters vliegen tot 3 kilometer ver om nectar te verzamelen. Wist je dat een bij hiervoor ongeveer 100 bloemen per vlucht bezoekt? In onze blog over hoe bijen samenwerken lees je meer over hun fascinerende teamwork.
Stap 2: Van nectar naar honing
Eenmaal terug in de kast braken bijen de nectar uit en voegen enzymen toe. Dit mengsel rijpt in de raten, waarbij water verdampt en de typische honingtextuur ontstaat. Pure Honey legt dit proces haarfijn uit.
Stap 3: Oogsten en bottelen
Wij oogsten slechts één keer per jaar, in juli, zodat de bijen voldoende reserves houden. Na het slingeren zeven we de honing om wasresten te verwijderen. Het resultaat? Een pure, onbewerkte honing zoals je die proeft in onze Gastenverblijf Beneden.
Duurzaamheid in de praktijk: Wat wij doen
Geen pesticiden, wel biodiversiteit
Rondom onze Studio Boven met Keuken planten we bloemenmengsels die van vroeg voorjaar tot laat najaar bloeien. Geen gif, wel veel wilde bijensoorten en vlinders.
Honing als circulair product
De was van onze raten voor kaarsen en lippenbalsem brengen we naar een lokale kaarsenmaker. Zelfs het propolis (een bijenproduct) kan verwerkt worden in natuurlijke gezondheidsproducten.
Honing in de omgeving
De Utrechtse Heuvelrug barst van lokale initiatieven. Combineer je verblijf bij ons met een bezoek aan:
- Imkerij De Bijenakker (3 km verderop op de Rijnseweg5A in Odijk)
- Streekmarkt Driebergen (elke woensdag middag)
Lokale honing vs. commerciële honing: Een vergelijking
| Kenmerk | Lokale honing | Commerciële honing |
|---|---|---|
| Herkomst | Binnen 3 km radius | Vaak geïmporteerd |
| Bewerking | Onverhit en ongefilterd | Verhit en gefilterd |
| Additieven | Geen | Soms suiker of siropen |
| Milieubelasting | Laag (lokale distributie) | Hoog (lange transportroutes) |
| Smaak | Uniek per streek | Standaard en uniform |
Hoe je zelf kunt bijdragen aan lokale honingproductie
- Plant bijvriendelijke bloemen zoals lavendel of zonnehoed.
- Steun lokale imkers door honing te kopen op markten of rechtstreeks.
- Kies voor logies met een verhaal, zoals ons gastenverblijf waar duurzaamheid centraal staat.
Onze bijenstal midden in de natuur – de bron van onze honing.
Veelgestelde vragen over onze honing
Kunnen gasten de bijen zien?
Ja! Onze bijenkasten staan op een veilige afstand van de Studio Boven. Met een beetje geluk spot je ze tijdens het ontbijt al als de zon schijnt.
Als eigenaar van ons gastenverblijf Logies op Dreef vinden wij het belangrijk om niet alleen onze gasten een warme plek te bieden, maar ook om kennis te delen over lokale, duurzame producten zoals honing. Honing is voor ons niet alleen een smakelijk en natuurlijk product, het staat ook symbool voor een verbinding met de natuur en het belang van lokale productie.
Onze eigen honingproductie: het proces
Wij houden onze eigen bijenvolken en ervaren elk jaar opnieuw hoe bijzonder het is om honing te maken. Het proces begint met het verzorgen van de bijen en het zorgen voor een gezonde leefomgeving. Dit is niet altijd eenvoudig, want de honingbijen hebben het zwaar door factoren zoals pesticiden, ziektes en veranderende klimaatcondities. Uit recente cijfers blijkt dat bijvoorbeeld 2023-2024 een grillig jaar was voor onze honingbijen, met een gemiddelde sterfte van ongeveer 24% van de volken, terwijl 44% van de imkers geen sterfte meldde en 56% juist meer dan normaal verloor. Dit onderstreept hoe fragiel ons ecosysteem is.
Na de verzorging van de bijen vanaf de lente tot en met de zomer volgt de honingoogst. Dit is een zorgvuldig proces waarbij we alleen de honing nemen die de bijen zelf niet nodig hebben voor hun overwintering. De honing die is opgeslagen in de broedkamer blijft voor de bijen. Wij verwerken alleen de honing die in de honingkamers als voorraad voor de bijen wordt opgeslagen. Vervolgens wordt de honing gezeefd en gebotteld, altijd met respect voor de bijen en het milieu. Na het afnemen van de voorraad boven de broedkamer worden er een aantal nieuwe raten in de broedkamer gezet en worden de bijen met ongeveer 10 kilo suikerwater gevoerd vanaf september. Dit is het inwinteren van een volk. Op deze wijze heeft het volk voldoende reserve om goed door de winter te komen.
Lokaal en duurzaam: betekenis en impact
Onze honing is lokaal geproduceerd en dat betekent veel meer dan alleen dat de bijen rond ons gastenverblijf vliegen. Lokaal staat voor korte lijnen, minder transport, en zo min mogelijk impact op het milieu. Dit sluit perfect aan bij het duurzame denken dat wij nastreven bij Logies op Dreef. Lokale honing draagt bij aan biodiversiteit en ondersteunt de bestuiving van planten in onze omgeving, wat essentieel is voor een gezond ecosysteem.
De urgentie van lokaal en duurzaam wordt extra duidelijk door de resultaten van diverse onderzoeken naar bijensterfte en besmetting. Het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen is een belangrijke bedreiging; in honing werden in recente analyses tot wel 35 verschillende pesticiden gevonden, waarvan elf zelfs verboden zijn in Nederland vanwege hun giftigheid. Dit maakt het des te belangrijker om honing te produceren in een zo ecologisch mogelijke schone omgeving.
Trends in honingproductie en bijensterfte
De bijensterfte blijft een aandachtspunt voor iedereen die honing produceert en waarde hecht aan duurzaamheid. Eind januari 2024 bedroeg het sterftepercentage onder de volken in Nederland 11,25%, wat vier keer zo hoog is als het gemiddelde in voorgaande jaren (2014-2019). Toch zijn er ook positieve berichten: sommige imkers melden een verrassend lage wintersterfte rond de 8%. Deze cijfers laten zien dat het een uitdagend maar ook leerzaam vak blijft, waarin we steeds zoeken naar betere methoden om onze bijen gezond te houden. Bij logies op Dreef hebben we al veel op een volgende jaren geen wintersterfte of verdwijnziekte.
Vooruitblik: de toekomst van onze honing en bijen
We verwachten dat de komende jaren de aandacht voor lokaal geproduceerde en duurzame honing alleen maar zal toenemen. Mensen worden zich steeds bewuster van de impact die hun consumptie heeft op de natuur en kiezen vaker voor producten die met respect voor het milieu worden gemaakt. Tegelijkertijd zal het ook een uitdaging blijven om onze bijen te beschermen tegen pesticiden en ziektes.
Door onze eigen honingproductie kunnen we direct bijdragen aan deze duurzame beweging en onze gasten laten zien hoe waardevol het is om lokaal te handelen. Het is een mooi voorbeeld van hoe klein lokaal initiatief kan bijdragen aan een groter ecologisch doel.
Kortom, honing maken is voor ons meer dan een ambacht; het is een verbinding met natuur, duurzaamheid en lokale gemeenschap, waar wij bij Logies op Dreef trots op zijn en graag over vertellen. Bekijk onze imker workshop 😉
Wil je meer weten over de actuele situatie van honingbijen in Nederland en de uitdagingen die ze meemaken, dan kun je de laatste resultaten van de Nationale bijentelling 2024 en de enquête bijensterfte 2023-2024 bekijken. Ook het artikel over de giftige trends in honing van 2024 geeft een goed beeld van de complexiteit van het bijenlandschap vandaag de dag.
Proef de smaak van de Heuvelrug
Of je nu kiest voor een lang weekend in onze studio of een snelle overnachting in het Gastenverblijf Beneden, onze honing vertelt het verhaal van deze plek. Een verhaal over samenwerken met de natuur, zoals de bijen dat al miljoenen jaren doen.
Meer weten over onze filosofie? Lees hoe wij Logies op Dreef runnen of plan je volgende verblijf midden in de natuur.
De Zoete Wereld van Lokale Honing
Het Bijzondere van Lokale Honingproductie
De Nederlandse honingproductie is een prachtig voorbeeld van lokaal vakmanschap. Met ongeveer 80.000 bijenkasten verspreid over het land produceren toegewijde imkers jaarlijks zo'n 700 ton aan pure, natuurlijke honing. Het bijzondere aan lokale honing is dat elke regio zijn eigen unieke smaakprofiel heeft, bepaald door de lokale flora en het seizoen.
Het Natuurlijke Productieproces
Het maken van honing is een fascinerend natuurlijk proces. De bijen verzamelen nectar uit bloemen in hun omgeving en voegen daar eigen enzymen aan toe. In de bijenkast wordt de nectar verder verwerkt - de bijen ventileren met hun vleugels om het vochtgehalte te verlagen tot onder de 20% bron. Het resultaat is pure, onbewerkte honing die direct van de imker naar de consument gaat.
Duurzaamheid en Lokale Impact
Lokale honingproductie heeft belangrijke voordelen voor duurzaamheid. Door honing te kopen van lokale imkers:
- Ondersteun je de regionale bijenhouderij en biodiversiteit
- Minimaliseer je transportafstanden
- Krijg je een puur, onbewerkt product
- Draag je bij aan het behoud van traditionele imkermethoden
Moderne Ontwikkelingen in Traditioneel Vakmanschap
Hoewel de basis van het imkeren al eeuwenoud is, zijn er interessante ontwikkelingen in de sector. Steeds meer imkers kiezen voor duurzame productiemethoden, zoals het gebruik van natuurlijke materialen voor bijenkasten en het vermijden van chemische bestrijdingsmiddelen. Sommige producenten werken zelfs met track & trace systemen, waardoor je precies kunt zien waar je honing vandaan komt.
De Meerwaarde van Lokale Honing
Lokale honing onderscheidt zich duidelijk van supermarkthoning. Het bevat meer natuurlijke voedingsstoffen, enzymen en lokale pollen. Bovendien proef je in elke pot de karakteristieke smaak van jouw regio. De prijs mag dan wat hoger liggen dan massaproductiehoning, maar daarvoor krijg je een kwalitatief hoogwaardig, authentiek product dat bijdraagt aan een duurzame lokale economie.
Door te kiezen voor lokale honing ondersteun je niet alleen de Nederlandse imkers, maar draag je ook bij aan het behoud van gezonde bijenpopulaties en biodiversiteit. Een bewuste keuze die zowel goed is voor mens als natuur.
Onze gasten kunnen in het gastenverblijf onze honing kopen. Op = Op
Dutch
English
German
Polish
French
Italian
Chinese